اندازه بلاک بیت کوین (Block Size) به حجم داده‌هایی اشاره دارد که در هر بلاک از زنجیره بلوک بیت کوین قابل قبول است. هر بلاک در بیت کوین شامل تعدادی تراکنش (Transactions) است که بین کاربران بیت کوین انجام شده‌اند.
در نسخه اولیه بیت کوین، اندازه بلاک به 1 مگابایت محدود بود. اما در سال 2017، به منظور حل مشکلاتی از جمله افزایش هزینه‌های تراکنش و زمان تأیید تراکنش‌ها، اندازه بلاک بیت کوین افزایش یافت و در حال حاضر، حداکثر اندازه بلاک بیت کوین به 1 مگابایت است.
با افزایش تعداد کاربران و تراکنش‌های بیت کوین، برخی افراد پیشنهاد داده‌اند که اندازه بلاک بیت کوین افزایش یابد تا تعداد تراکنش‌های قابل قبول در هر بلاک افزایش یابد. این مسئله همیشه موضوع بحث و اختلاف بوده است، زیرا با افزایش اندازه بلاک، ظرفیت شبکه بیت کوین نیز افزایش می‌یابد، اما همراه با آن، هزینه‌هایی نظیر زمان تأیید تراکنش‌ها و پرداخت هزینه‌های بیشتر برای ارسال تراکنش‌ها نیز افزایش می‌یابد.
در حال حاضر، برخی ارزهای دیجیتال دیگر اندازه بلاک بزرگتری را ترجیح می‌دهند؛ به این ترتیب که برخی از ارزهای دیجیتال مانند اتریوم (Ethereum) از بلاک‌هایی به اندازه حدود 15 ثانیه زمان و ظرفیت حداکثر 8 مگابایت استفاده می‌کنند. همچنین، ارزهای دیجیتال دیگری نظیر بیت کوین کش (Bitcoin Cash)، لایت کوین (Litecoin) و داش (Dash) نیز اندازه بلاک بزرگتری را قبول می‌کنند.
اندازه بلاک برای ارزهای دیجیتال بسیار اهمیت دارد، زیرا با افزایش تعداد کاربران و تراکنش‌ها، ظرفیت شبکه باید توانایی مدیریت این حجم از تراکنش‌ها را داشته باشد. به همین دلیل، اندازه بلاک برای بسیاری از ارزهای دیجیتال موضوعی است که همچنان مورد بررسی و بحث قرار دارد.
(در مقاله اوردر بوک به اهمیت دفتر سفارش و کاربرد های آن به طور کامل و جامع پرداخته ایم)
اندازه بلاک بیت کوین (Block Size) چیست؟
اندازه بلاک بیت کوین (Block Size) به میزان فضایی اشاره دارد که یک دسته از تراکنش‌های بیت کوین در آن قرار می‌گیرند. این بلاک‌ها در یک دفتر کل غیرمتمرکز به نام بلاکچین ذخیره می‌شوند که محور اصلی امنیت و حفظ تاریخچه تراکنش‌های بیت کوین است. در دوران ابتدایی راه‌اندازی بیت کوین، اندازه بلاک در شبکه بیت کوین توانایی ذخیره تا 36 مگابایت اطلاعات تراکنش را داشته است، اما این حجم در سال 2010 به 1 مگابایت کاهش یافت.
کاهش اندازه بلاک بیت کوین با هدف جلوگیری از کاهش کلاهبرداری و مقابله با حملات اینترنتی انجام شد. با این حال، این تصمیم به همراه خود آورد کاهش سرعت شبکه و ایجاد محدودیت در ظرفیت برای افزایش مقیاس تراکنش‌ها. این امکانات محدود در اندازه بلاک موجب شد که همواره گزینه‌های متعددی به عنوان راه‌حل‌ها برای بهبود عملکرد شبکه بیت کوین مطرح شود.
بحث‌های مستمر مرتبط با اندازه بلاک بیت کوین نشان می‌دهد که چالش‌هایی چون افزایش تعداد کاربران و تراکنش‌ها نیازمند بررسی و اصلاح در سیاست‌های اندازه بلاک هستند. برخی از افراد معتقدند که افزایش اندازه بلاک می‌تواند بهبودهای چشمگیری در ظرفیت و سرعت شبکه بیت کوین به همراه داشته باشد، در حالی که دیگران نگران افزایش هزینه‌ها و کاهش امنیت شبکه به دلیل افزایش اندازه هستند. به نظر می‌رسد که تعادل میان این عوامل مهم در آینده بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگر باید مد نظر قرار گیرد.
چرا اندازه بلاک بیت کوین موضوع بحرانگیزی است؟
سوالات پیرامون اندازه بلاک بیت کوین و نحوه تنظیم این پارامتر مهمی را در جهان ارزهای دیجیتال برانگیخته است. سقف اندازه بلوک به عنوان یک محدودیت در مشخصات بیت کوین، منبع اختلاف نظرهای بسیاری در جامعه ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است. نظرات مختلف وجود دارد که آیا این محدودیت در وزن بلوک بیت کوین توسط سازنده‌اش، ساتوشی ناکاموتو، هدفی استراتژیک برای جلوگیری از کلاهبرداری و حفاظت از شبکه بیت کوین محسوب شود یا خیر.
تئوری یکسری از افراد مدعی است که ساتوشی ناکاموتو این محدودیت را به عنوان یک راهکار موقت به منظور پیشگیری از تشکیل بلوک‌های مصنوعی و تراکنش‌های جعلی در شبکه بیت کوین اجرا کرده است. با این حال، جزئیاتی درباره اینکه او در چه شرایطی این سقف اندازه بلوک را تغییر می‌دهد، مبهم است و کدی برای اعمال این تغییر در کوتاه‌مدت منتشر نشده است.
چند سال پس از خروج ساتوشی ناکاموتو از پروژه، جامعه توسعه‌دهندگان و کاربران بیت کوین درباره موقتی بودن و ضرورت محدودیت اندازه بلوک مطالبه کرده‌اند. با گسترش پایگاه کاربران بیت کوین، برخی ارزشمند می‌دانند که زمان مناسبی فرا رسیده است تا به طور کلی اندازه بلوک را افزایش داده یا حتی آن را حذف کنند، به خصوص زمانی که بلاک‌های بیت کوین با تراکنش‌های بیش از حد سنگین شده‌اند.
اندازه بلوک، به عنوان یک پارامتر حیاتی حفاظتی، نباید به صورت پویا تغییر کند و یا حداقل باید با دقت بسیاری تنظیم شود. برخی دیگر معتقدند که اندازه بلوک ۱ مگابایتی که توسط ساتوشی ناکاموتو تعیین شده است، خیلی بزرگ است و تمایل به محدودیت و کاهش آن دارند. باید تاکید کرد که از آنجایی که بیت کوین به صورت غیرمتمرکز عمل می‌کند، هیچ جامعه یا فردی نمی‌تواند تصمیماتی مانند افزایش یا کاهش اندازه بلوک را کنترل کند و این موضوع همواره منبع بحران در بحث‌ها و تبادل نظرهای جامعه ارزهای دیجیتال است.
چرا بلاک‌های بیت‌کوین نباید خیلی بزرگ باشند؟
اندازه بلاک‌های بیت‌کوین یکی از مسائل حیاتی در زمینه مقیاس‌پذیری این شبکه است. اگر بلاک‌ها به طور زیادی بزرگ شوند، این ممکن است منجر به مشکلات و چالش‌هایی شود از قبیل:
1. افزایش هزینه‌ها
2. زمان اجرا
3. مسائل امنیتی
به طور کلی، توازن در اندازه بلاک‌های بیت‌کوین بسیار حیاتی است. بزرگ‌تر شدن بلاک‌ها ممکن است بهبود‌هایی در سرعت و حجم تراکنش‌ها ایجاد کند، اما همچنین مشکلاتی را نیز به همراه داشته باشد. بررسی دقیق اثرات افزایش اندازه بلاک و اعتناب به توازن بین مقدار داده شده به هر بلاک و هزینه‌ها و زمان اجرای نودها، امری ضروری است تا به بهینه‌ترین راه حل برای مقیاس‌پذیری بلاکچین بپردازیم.
چرا بلاک‌های بیت کوین نمی‌توانند خیلی کوچک باشند؟
حجم بلاک در شبکه بیت کوین یک محدودیت حیاتی است که باعث حفظ امنیت شبکه و جلوگیری از وقوع تراکنش‌های نامعتبر و تقلبی می‌شود. این محدودیت، به عنوان اندازه بلاک بیت کوین، تأثیر زیادی بر عملکرد کل شبکه دارد.
هر بلاک در شبکه بیت کوین شامل یک تعداد مشخصی از تراکنش‌ها است که بین کاربران این شبکه انجام شده‌اند. این بلاک‌ها برای تأیید و اضافه شدن به زنجیره بلاک باید توسط ماینرها (کامپیوترهایی که به حل مسائل ریاضی پیچیده مشغول هستند) تأیید شوند. اندازه بلاک بیت کوین میان تعداد تراکنش‌ها، هزینه‌های تراکنش، هزینه‌های نگهداری شبکه، و امنیت شبکه باید تنظیم شود تا یک تعادل بهینه برقرار شود.
اگر اندازه بلاک بیت کوین خیلی کوچک شود، زمان تأیید تراکنش‌ها افزایش می‌یابد و هزینه‌های تراکنش نیز افزایش پیدا می‌کند. این امر به این دلیل است که تراکنش‌ها باید به بلاک‌های دیگر ارسال یا تأیید شوند و این ممکن است باعث افزایش هزینه‌ها و تأخیر در تأیید تراکنش‌ها شود. همچنین، افزایش تعداد بلاک‌ها در زنجیره باعث افزایش حجم داده‌ها می‌شود که منجر به افزایش هزینه‌های نگهداری شبکه می‌شود.
از سوی دیگر، اگر اندازه بلاک بیت کوین خیلی بزرگ شود، زمان تأیید تراکنش‌ها کوتاه‌تر می‌شود و هزینه‌های تراکنش نیز کاهش می‌یابد. اما این ممکن است باعث کندی شبکه و افزایش هزینه‌های نگهداری شبکه شود. همچنین، با افزایش حجم داده‌ها در هر بلاک، نیاز به پردازش بیشتر داده‌ها توسط کامپیوترهای شبکه افزایش می‌یابد که ممکن است باعث افزایش ریسک حملات 51 درصدی (51% Attack) شود.
بنابراین، اندازه بلاک بیت کوین باید به طور دقیق تنظیم شود تا به گونه‌ای باشد که تعادل بهینه بین سرعت تأیید تراکنش‌ها، هزینه‌های تراکنش، هزینه‌های نگهداری شبکه، و امنیت شبکه حاصل شود. این امر از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا تأثیر مستقیمی بر عملکرد و اعتبار شبکه بیت کوین دارد.
روش‌های زنجیره‌ای برای افزایش مقیاس‌پذیری در بلاکچین
مقیاس‌پذیری درون زنجیره‌ای به تغییراتی اطلاق می‌شود که در ماهیت بلاکچین ایجاد می‌شود و سرعت و قدرت این ساختار را بهبود می‌بخشد. یکی از راهکارهای این مقیاس‌پذیری، کاهش اندازه بلاک‌ها و افزایش تعداد تراکنش‌ها در هر بلاک است. به عنوان مثال، رویکرد زنجیره‌ای مانند Segregated Witness (SegWit) در بیت‌کوین، با تغییر در نحوه ذخیره اطلاعات تراکنش، در سال 2017 به بهبود کارکرد شبکه بیت‌کوین کمک کرد.
افزایش تعداد بلاک‌های جدید در بلاکچین نیز یک راه‌حل موثر دیگر است. با افزایش نرخ تولید بلاک‌های جدید، می‌توان تعداد تراکنش‌ها در هر ثانیه را افزایش داد. البته این روش نیز با محدودیت‌هایی همراه است که ممکن است فرآیند اعتبارسنجی بلاک را تأثیر بدهد.
برقراری ارتباط و همکاری بین بلاک‌چین‌های مختلف نیز یک راه‌حل است. این روش باعث می‌شود تا بلاک‌چین‌ها با یکدیگر همکاری کرده و اطلاعات را بهبود بخشیده و سرعت عملکرد را افزایش دهند. پروژه‌هایی همچون پولکادا (Polkadot) از این رویکرد بهره‌مند شده‌اند و توانسته‌اند مقیاس‌پذیری بلاکچین را بهبود ببخشند.
شاردینگ یک تکنیک دیگر است که در این روش، اطلاعات تراکنش به بخش‌ها یا شاردهای کوچکتر تقسیم می‌شود و هر گره مسئول اعتبار بخشی از این شاردها می‌شود. این روش قرار است یکی از اصلی‌ترین تغییرات در نسل دوم اتریوم (اتریوم 2.0) باشد و توانسته است قدرت بلاکچین را به 100,000 تراکنش در ثانیه افزایش دهد.
افزایش اندازه بلاک یکی از راه‌های مهم برای افزایش مقیاس‌پذیری بلاکچین است. پروژه بیت‌کوین کش در سال 2017 از بلاکچین اصلی بیت‌کوین جدا شد و اقدام به افزایش اندازه بلاک از یک مگابایت به هشت و سپس به 32 مگابایت نمود. با این حال، افزایش مداوم اندازه ممکن است با فضای بیشتری نیاز داشته باشد و برخی از افراد معتقدند که این راهکار نمی‌تواند به تنهایی از تمام چالش‌های مقیاس‌پذیری جلوگیری کند.
روش‌های خارج از زنجیره برای افزایش مقیاس‌پذیری در بلاک چین
روش‌های خارج از زنجیره یا راه‌حل‌های لایه دوم، یک مجموعه از استراتژی‌ها هستند که برای بهبود عملکرد بلاک چین، بدون ایجاد تغییرات مستقیم در زنجیره بلاک، به کار می‌روند.
1. شبکه لایتنینگ:
یکی از معروف‌ترین روش‌های ارتقاء مقیاس‌پذیری خارج از زنجیره، شبکه لایتنینگ برای بیت کوین است. در این روش، افراد قادر به باز کردن چندین کانال هستند و تراکنش‌های خود را درون شبکه لایتنینگ انجام می‌دهند. پس از اتمام تراکنش، اطلاعات مربوط به آن به زنجیره اصلی بیت کوین ارسال می‌شود. این فرآیند امکان انجام تراکنش‌های بیت کوین با سرعت بسیار بیشتر و با کارمزد کمتر را فراهم می‌کند.
2. زنجیره‌های جانبی (سایدچین):
استفاده از زنجیره‌های جانبی نیز یک راه‌حل لایه دوم برای افزایش مقیاس‌پذیری است. زنجیره‌های جانبی کوچکترین بلاک‌هایی هستند که از زنجیره اصلی مشتق شده‌اند. این زنجیره‌ها توانایی انتقال رمزارز شبکه اصلی را بین خود دارند. به زبان ساده، زنجیره‌های جانبی قادر به نگهداری فعالیت‌ها و بار داده تراکنش‌ها خارج از زنجیره اصلی هستند. این امکان به شبکه اصلی کمک می‌کند تا از ازدحام کاسته شده و برای انجام فعالیت‌های خاص از آن استفاده کند.
با استفاده از این روش‌های خارج از زنجیره، می‌توان به بهبود عملکرد و افزایش توانایی شبکه بلاک چین بدون تغییرات زیاد در ساختار زنجیره اصلی دست یافت.
اهمیت اندازه بلاک در بیت کوین و تأثیر آن بر شبکه
اندازه بلاک بیت کوین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و تأثیر بسزایی بر عملکرد و قابلیت مقیاس‌پذیری این شبکه دارد. این اندازه به معنای محدودیتی بر تعداد تراکنش‌هایی است که شبکه می‌تواند در هر ثانیه پردازش کند؛ بنابراین، می‌توان آن را به‌عنوان یک معیار برای توانایی شبکه در مقیاس‌پذیری در نظر گرفت. زمانی که بلاک‌ها پر می‌شوند، ظرفیت شبکه اشباع می‌شود و این امر باعث شلوغی شبکه و افزایش چشمگیر هزینه‌های تراکنش می‌شود.
در آغاز دهه‌ی 2013، اندازه بلاک بیت کوین تقریباً 125 کیلوبایت بود. تا مه 2015، افزایش 240 درصدی در اندازه بلاک از سال 2013، به افزایش آگاهی از این موضوع منجر شد؛ به این معنا که اندازه بلاک از 125 کیلوبایت به تقریباً 425 کیلوبایت افزایش یافت. با این حال، ابزار تجارت کریپتوی TradeBlock معتقد است که برخی از بلاک‌ها حداقل چهار بار در روز به حد 1 مگابایت رسیده‌اند.
در سال 2015، افزایش رو به‌روی اندازه بیشتر بلاک‌ها باعث نزدیک شدن به مرز ظرفیت پردازش تراکنش‌ها شد؛ این امر با نگرانی‌هایی درباره‌ی کندی قابل توجه در پردازش تراکنش‌ها و افزایش کارمزدها همراه بود و در جامعه ارزهای دیجیتال جلب توجه کرد.
افزایش کارمزدها و تأخیر در پردازش تراکنش‌ها سبب تضعیف خدمات اصلی زیربنای بیت کوین می‌شود؛ زیرا این امور نگرانی‌های مردم را در مورد ازدحام شبکه و افزایش هزینه‌های نقل و انتقالات افزایش می‌دهند.
تحلیل مزایا و معایب افزایش اندازه بلاک بیت کوین
مزایا:
1. کاهش کارمزد تراکنش:
افزایش اندازه بلاک می‌تواند منجر به کاهش کارمزد تراکنش‌ها شود، این امر به نفع کاربران است و ترغیب آن‌ها را به استفاده بیشتر از بیت کوین می‌کند.
2. ظرفیت بالاتر برای رقابت با دیگر سیستم‌های پرداخت:
افزایش ظرفیت تراکنش‌ها به بیت کوین این امکان را می‌دهد که با سایر سیستم‌های پرداخت رقابت کند و جا به ابتکارات نوین در حوزه پرداخت‌های دیجیتال بدهد.
3. استفاده آسان از بیت کوین برای پرداخت‌های خرد:
افزایش اندازه بلاک می‌تواند از امکان پرداخت‌های خرد با استفاده از بیت کوین را سهل‌تر کند و این امر به کاربران عادی اجازه می‌دهد از این ارز دیجیتال برای خرید کالاهای کم ارزش استفاده کنند.
معایب:
1. تبدیل به گره کامل:
با افزایش اندازه بلاک، عملکرد گره‌ها به عنوان گره کامل دچار هزینه‌های افزایش یافته و این امکان وجود دارد که تعدادی از گره‌ها از شبکه خارج شوند.
2. تمرکز بیشتر:
نگرانی‌ها نسبت به افزایش تمرکز قدرت در دسته‌های معین گره‌ها وجود دارد، که ممکن است این تمرکز به شکل نامطلوبی بر روی امنیت و انعطاف‌پذیری شبکه تأثیر بگذارد.
3. مشکلات امنیتی:
گره‌های کامل گروه‌بندی‌شده به دلیل بلوک‌های بزرگ‌تر ممکن است مناطق آسیب‌پذیر بیشتری ایجاد کنند، که این امر ممکن است به مشکلات امنیتی در شبکه منجر شود.
4. چالش‌های اجماع:
با توجه به عدم وجود “مسئول” رسمی بیت کوین، دستیابی به اجماع در مورد افزایش اندازه بلاک چالش‌برانگیز و پیچیده است.
استفاده یا عدم استفاده از افزایش اندازه بلاک در بیت کوین، تعیین‌کننده‌ای برای آینده این ارز دیجیتال است و نیازمند توجه به دقیق و جامع به جوانب گوناگون این مسئله است.
طرح BIP101 و اهمیت اندازه بلاک در بیت‌کوین
اندازه بلاک بیت کوین یکی از مسائل بحرانی است که بر توانائی شبکه در پردازش تعداد بی‌پایانی از تراکنش‌ها و همچنین تضمین امنیت آن تأثیر می‌گذارد. یکی از پیشنهادهایی که در این زمینه مطرح شده بود، طرح BIP101 بود.
به‌عنوان یک طرح ارتقاءی، BIP101 قصد داشت حداکثر اندازه بلاک بیت‌کوین را از 1 مگابایت به 8 مگابایت افزایش دهد و این اندازه به‌طور خطی به مرور زمان، هر 730 روز یکبار، تا سال 2036 به دو برابر افزایش یافته و به 16 مگابایت برسد. این اقدام مهم برای افزایش تعداد تراکنش‌ها در هر بلاک و افزایش ظرفیت شبکه بیت‌کوین بود.
با افزایش اندازه بلاک بیت کوین به 8 مگابایت، توانایی پردازش بیشتری برای شبکه فراهم می‌آمد. براساس برآوردها، این افزایش اندازه می‌توانست سرعت پردازش تا 24 تراکنش بر ثانیه را افزایش دهد.
هرچند که طرح BIP101 موفق به جلب توجه بخشی از جامعه بیت‌کوین و صاحبان استخرهای استخراج چینی شد، اما در مواجه با دو دستگی در جامعه بیت‌کوین، نتواست جایگاهی مستقر کسب کند. در همین راستا، در نیمه دوم سال 2015، افرادی که از نسخه Bitcoin XT استفاده می‌کردند، اعلام کردند که هدف از حملات هماهنگی بر علیه این طرح قرار گرفته‌اند و این مسئله به نوعی باعث عدم اجرای کامل طرح BIP101 شد.
از جمله تعقیباتی که به طرح BIP101 وارد شد، ادعای برام کوهن، سازنده بیت تورنت در مورد تأثیرات مختلف افزایش اندازه بلاک بر ارزش و امنیت بیت‌کوین بود. وی اعلام کرد که افزایش اندازه بلاک ممکن است به مشکلات کارمزدها بیافزاید و در طولانی مدت ممکن است به از بین رفتن امنیت شبکه بیت‌کوین منجر شود.
با وجود حمایت‌ها و مخالفت‌ها، BIP101 به تدریج به فراموشی سپرده شد و دیگر به نقد و بررسی‌های گذشته می‌پرداخت. این موضوع نشان‌دهنده حساسیت و اختلاف نظرهای موجود در جامعه بیت‌کوین در مورد قدرت گسترش ظرفیت بلاک بیت‌کوین و اهمیت حفظ توازن بین تعداد تراکنش‌ها، هزینه‌ها و امنیت شبکه است. این بحرانی نشان‌دهنده تلاقی عناصر مختلف در جامعه بیت‌کوین و نیاز به یک تفاهم مشترک برای ارتقاء شبکه و مقابله با چالش‌های آینده است.
تجزیه و تحلیل دلایل تقسیم بیت کوین
ناتوانی جامعه در دستیابی به اجماع درباره افزایش اندازه بلاک، در ماه آگوست ۲۰۱۷، منجر به هارد فورک بلاکچین بیت کوین شد. در این زمان، طرح‌های مختلف برای تغییر محدودیت اندازه بلوک حمایت لازم را جلب نکردند و همچنین کارمزد تراکنش‌ها تا اواسط سال ۲۰۱۷ به شدت افزایش یافته بود.
در اوایل سال ۲۰۱۵، میانگین کارمزد تراکنش بیت کوین تنها ۰.۵۰ دلار بود. با این حال، تا ژوئن ۲۰۱۷، متوسط هزینه‌ها به ۱۰ برابر افزایش یافت و به حدود ۵ دلار رسید. این افزایش قیمت‌ها، با توجه به اینکه نیمی از جمعیت جهان با کمتر از ۵.۵ دلار در روز زندگی می‌کردند، باعث شد که کارمزدهای بالا برای این لایه از جامعه به شدت غیرقابل استفاده به نظر برسد. این مساله تحریک‌کننده فشارهای درون جامعه رمزنگاری بود تا هارد فورکی را آغاز کند.
در ۱ آگوست ۲۰۱۷، بیت کوین کش (BCH) با موفقیت از بیت کوین جدا شد و شبکه بیت کوین را به دو بخش تقسیم کرد. BCH علاوه بر الگوریتم تنظیم سختی، محدودیت اندازه بلوک ۸ مگابایتی را اجرا کرد. در ماه مه ۲۰۱۸، BCH با یک هارد فورک دیگر اندازه بلوک را به ۳۲ مگابایت افزایش داد.
با این حال، در ماه نوامبر به دلیل تقسیم شبکه و ظهور زنجیره رقیب بیت کوین SV، یک هارد فورک دیگر اتفاق افتاد. با پشتیبانی از اندازه بلوک ۱۲۸ مگابایت، بیت کوین SV حداکثر اندازه بلوک را در جولای ۲۰۱۹ به ۲ گیگابایت افزایش داد. این دیالوگ تغییرات مهمی را در ساختار بیت کوین نشان می‌دهد که همچنان بر توسعه و پذیرش در جامعه رمزارگاری تأثیر می‌گذارد.